بخش پنجم آموزش Python : انواع عملگر ها در زبان برنامه نویسی پایتون

لینک های دسترسی به بخش های قبلی :

---

مقدمه

عملگرها بخش مهمی از هر زبان برنامه نویسی می باشد. هر عملگر ( Operator ) دارای یک سمبل خاص می باشد که با قرار گرفتن آن بین دو عملوند ( Operand ) یک محاسبات ریاضی یا منطقی را بر روی آن دو انجام می دهد. برای مثال وقتی مینویسیم 3+2 از عملگر جمع میان دو عملوند 2 و 3 استفاده کرده ایم. در زبان برنامه نویسی پایتون عملگرهای مختلفی وجود دارند که عبارت اند از :

• عملگرهای محاسباتی (arithmetic operators)
• عملگرهای مقایسه ای (comparison operators)
• عملگرهای منطقی (logical operator)
• عملگرهای بیتی (bitwise operators)
• عملگرهای انتساب (assignment operator)
• عملگر های عضویت (Membership operators)
• عملگرهای هویت (Identity operators)

در این بخش از آموزش به بررسی هر یک از این عملگرها خواهیم پرداخت و هر یک را با ارائه مثال توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.

 

---

عملگرهای محاسباتی در پایتون

این عملگرها در زبان پایتون می توانند عملیات های ریاضی نظیر : جمع ، تفریق ، ضرب ، توان ، تقسیم و باقیمانده را انجام دهند.

برای فهم بهتر این عملگرها مثال زیر را مشاهده نمایید.

 

---

عملگرهای مقایسه ای در پایتون

این عملگرها مقادیر در دو طرف عملگر را با هم مقایسه کرده و رابطه ی بین آن ها را ارزیابی می کند و جواب آن را در یک متغیر از نوع Boolean ذخیره می کند. در نتیجه جواب یک رابطه مقایسه ای صحیح ( True ) یا غلط ( False ) می باشد.

برای فهم بهتر این عملگرها مثال زیر را مشاهده نمایید.

 

---

عملگرهای منطقی در پایتون

ربان پایتون از سه عملگر منطقی and ، or و not پشتیبانی می کند. این عملگر ها روی متغیرهای Boolean اعمال می شود و جواب آن نییز یک متغیر Boolean می باشد. یعنی عملوند ها باید از جنس صحیح ( True ) یا غلط ( False ) باشد و نتیجه نیز از همین جنس می باشد.

برای فهم بهتر این عملگرها مثال زیر را مشاهده نمایید.

 

---

عملگرهای بیتی در پایتون

عملگرهای بیتی روی تک تک بیت های عملوندها اجرا می شوند. از عملگرهای بیتی روی انواع متغیرها می توان استفاده نمود. برای بهتر نشان دادن عملگرهای بیتی ، با در نظر گرفتن دو متغیر x و y به صورت زیر برای هر یک از آن ها مثالی می زنیم :

 

---

عملگر های انتساب در پایتون

در این عملگرها ، عملیاتی محاسباتی یا بیتی را بین دو عملوند انجام داده و سپس نتیجه را به عملوند سمت چپ اختصاص می دهند. تنها تفاوت این عملگرها با عملگرهای محاسباتی و بیتی که در قبل گفته شده است در این است که بعد از انجام عملیات مورد نظر ، جواب در عملوند سمت چپ ذخیره می گردد. در جدول زیر برای همه عملگرهای انتساب مثالی آورده شده است.

تذکر : توجه نمایید که در کلیه عبارات نوشته شده در ستون Example نوعی ساده سازی صورت گرفته است که معادل ساده سازی نشده آن را در ستون Equivalent to مشاهده می کنید. این ساده سازی تاثیری در نتیجه عملیات ندارد.

 

---

عملگرهای هویت در پایتون

عملگرهای هویت ، بررسی می کند آیا دو مقدار یا دو متغیر در یک مکان از حافظه ذخیره سازی شده اند یا خیر در نتیجه دو متغیری که مقدار آن ها یکسان باشد چون در مکان های متفاوتی ذخیره شده اند دارای هویت یکسانی نیستند.

 

برای فهم بهتر این عملگرها مثال زیر را مشاهده نمایید.

 

---

عملگرهای عضویت در پایتون

عملگرهای عضویت بررسی می کنند آیا متغیر مورد نظر در یک مجموعه (sequence) همچون رشته، list یا tuple وجود دارد یا خیر. در کل دو عملگر بررسی عضویت وجود دارد که در زیر آورده شده است.

برای فهم بهتر این عملگرها مثال زیر را مشاهده نمایید.

---

اولویت عملگرها در پایتون

برای جلوگیری از بروز جواب های چندگانه در زمان انجام محاسبات، یک استاندارد برای مفسر پایتون تعریف شده است که بر اساس آن به هر یک از عملگرها اولویتی داده می شود که هر چه این اولویت بالاتر باشد بررسی آن زودتر صورت می گیرد. ترتیب اولویت عملگرهایی که با آن ها آشنا شدیم در زیر آمده است. توجه کنید که عملگرهایی که در یک سطر قرار دارند اولویت یکسان دارند:

 

نکته 1 : در صورتی که در عبارت محاسباتی پرانتزهای () ظاهر شوند، اولویت با محاسبه ی عبارت داخل پرانتز است. به طور مثال در عبارت 2 * ( 3 + 1 ) – 5 با وجود آن که اولویت عملگر * از عملگرهای + و – بالاتر است ابتدا عبارت درون جفت پرانتزها یعنی حاصل 3 + 1 محاسبه می شود، آن گاه مقدار به دست آمده در 2 ضرب می شود، و سپس عدد 5 از حاصل این دو عملیات کم می شود.

نکته 2 : در صورتی که در یک عبارت محاسباتی چندین پرانتز تودرتو وجود داشته باشد محاسبات از داخلی ترین پرانتز آغاز می شود و به سمت بیرون می آید.

نکته 3 : در صورتی که در یک عبارت محاسباتی چند عملگر با اولویت یکسان وجود داشته باشند به ترتیب آن ها را از سمت چپ روی عملوندها تأثیر می دهیم.

 

---

پایان بخش پنجم

---

به محض قرارگیری بخش بعدی در کانال تلگرام اطلاع رسانی می گردد

---

در صورتی که این مطلب مورد پسندتان واقع شد لایک و اشتراک گذاری فرامموش نشود